ภาวะการระบาดของโรคติดต่อยังคงเป็นประเด็นที่น่ากังวล โดยเฉพาะกับโรคที่มีศักยภาพในการแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว โรคอะไรบ้างที่อาจระบาดในปี 67 ตัวอย่างเช่น “โควิด-19” และ “ไข้หวัดใหญ่” ที่ยังคงอยู่กับเรา นอกจากนี้ ยังมีโรคติดต่อที่ถูกนำมาโดยแมลงซึ่งต้องให้ความสนใจอย่างมาก โดยเฉพาะในพื้นที่ชายแดนใต้ที่พบว่ามีการเพิ่มขึ้นของผู้ป่วยที่มีอาการไอกรน
นพ.ชลน่าน ได้กล่าวว่า การเฝ้าระวังโรคติดต่อเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ประเทศสามารถรับมือกับการระบาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ การพยากรณ์โรคติดต่อไม่เพียงแต่ช่วยให้เราเตรียมพร้อมสำหรับการระบาดที่อาจเกิดขึ้นเท่านั้น แต่ยังช่วยให้เราสามารถวางแผนการกระจายทรัพยากรและการฝึกอบรมบุคลากรทางการแพทย์ได้อย่างเหมาะสม ซึ่งจะนำไปสู่การตอบสนองที่มีประสิทธิผลและการควบคุมโรคที่ดีขึ้น
ข่าวโรคระบาด ได้รายงานการประชุมคณะกรรมการโรคติดต่อแห่งชาติ ซึ่งจัดขึ้นเมื่อวันที่ 27 ธันวาคม 2566 โดย นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการคาดการณ์แนวโน้มว่า โรคอะไรบ้างที่อาจระบาดในปี 67 โดยมีการเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการเตรียมความพร้อมและการตอบสนองอย่างรวดเร็วเพื่อป้องกันและควบคุมโรคติดต่อเหล่านี้
1.โรคร้ายในระบบหายใจ โควิด-19 และไข้หวัดใหญ่
- โรคโควิด-19 ยังคงเป็นปัญหาทั่วโลก มาตรการที่เน้นไปที่กลุ่มเสี่ยงอายุ 60 ปีขึ้นไปนั้นมีความสำคัญยิ่ง การฉีดวัคซีนเป็นประจำทุกปีถือเป็นกลยุทธ์หลักในการลดอัตราการเกิดโรคปอดอักเสบรุนแรง ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่อาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ร้ายแรงได้
- โรคไข้หวัดใหญ่ที่ระบาดอย่างต่อเนื่อง การป้องกันเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง หนึ่งในมาตรการที่ได้รับการแนะนำอย่างกว้างขวางคือการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ประจำปี ซึ่งไม่เพียงแต่ช่วยลดโอกาสในการติดเชื้อเท่านั้น แต่ยังช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะปอดอักเสบที่อาจเกิดขึ้นได้ เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับประชากรในวงกว้าง หน่วยงานสาธารณสุขได้ขยายขอบเขตการฉีดวัคซีนไปยังเด็กๆ ที่มีอายุตั้งแต่ 6 เดือนถึง 5 ปี การฉีดวัคซีนในกลุ่มเด็กเล็กนี้เป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากเด็กๆ มีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อและอาจแพร่กระจายไวรัสไปยังผู้อื่นได้ง่าย
2.แมลงลาย สาเหตุโรคร้าย ได้แก่ โรคชิคุนกุนยา โรคติดเชื้อไวรัสซิกา และโรคไข้เลือดออก
โรคระบาดที่เกิดจากยุงลาย มาตรการป้องกันและควบคุมเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง โรงพยาบาลทั่วไปจะมีการจัดสรรยาทากันยุงให้กับผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีโรคที่เกี่ยวข้องกับยุงลาย เช่น ไข้เลือดออก, ไข้สมองอักเสบ, และโรคไวรัสซิกา นอกจากนี้ การกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ของยุงลายก็เป็นส่วนหนึ่งของมาตรการที่ต้องดำเนินการอย่างต่อเนื่องเพื่อลดการแพร่กระจายของโรค การสื่อสารประชาสัมพันธ์เกี่ยวกับวิธีการป้องกันและการรับรู้อาการของโรคเหล่านี้เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม หากมีอาการสงสัยว่าเป็นไข้เลือดออก โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ใหญ่ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที และเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยากลุ่ม NSAID ที่อาจทำให้เกิดอาการเลือดออกได้ง่ายขึ้น
ในยุคปัจจุบันที่โรคติดต่อเป็นประเด็นสำคัญที่สังคมต้องให้ความสนใจอย่างจริงจัง การป้องกันและควบคุมโรคเหล่านี้จึงเป็นเรื่องที่ไม่สามารถมองข้ามได้ โดยเฉพาะในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง เช่น ผู้ที่มีโอกาสสัมผัสกับโรคฝีดาษวานร ผู้ติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ และโรคติดต่อทางเพศ การระมัดระวังในการสัมผัสกับบุคคลที่ไม่รู้จักหรือการมีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศเป็นสิ่งที่ควรปฏิบัติอย่างยิ่ง หากมีอาการที่น่าสงสัยว่าอาจติดเชื้อ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจสอบและรักษาโดยเร็ว
ในด้านการรักษา ปัจจุบันมีการพัฒนายาต้านไวรัสที่มีประสิทธิภาพสูง ซึ่งสามารถช่วยให้ผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องหรือผู้ที่มีความเสี่ยงสูงต่อการป่วยรุนแรงได้รับการรักษาที่ดีขึ้น สำหรับโรคหัด การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพเพื่อให้ผู้ปกครองตระหนักถึงความสำคัญของการฉีดวัคซีน MMR ให้กับเด็กๆ นั้นเป็นสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะการฉีดให้ครบ 2 เข็ม ที่อายุ 9 เดือนสำหรับเข็มแรก และอายุระหว่าง 2 ปีครึ่งถึง 4 ปีสำหรับเข็มที่สอง เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันที่แข็งแกร่งให้กับเด็กๆ
3.ไอกรนระบาด พบผู้ป่วยเพิ่ม 3 จังหวัดชายแดนใต้ เสียชีวิตแล้ว
โรคไอกรนกำลังแพร่กระจายอย่างรวดเร็วในจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย ได้แก่ ปัตตานี, ยะลา และนราธิวาส มีรายงานผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยันแล้วจำนวน 229 ราย การระบาดครั้งนี้ได้กระตุ้นให้เกิดการดำเนินการด่วนเพื่อเร่งการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไอกรนให้กับเด็กๆ ที่มีอายุตั้งแต่ 2 เดือนจนถึงอายุไม่เกิน 7 ปี ซึ่งยังไม่ได้รับวัคซีนหรือได้รับไม่ครบตามกำหนด นอกจากนี้ยังรวมถึงหญิงตั้งครรภ์ เพื่อให้ความคุ้มครองแก่ทารกในครรภ์ ทำให้พวกเขามีภูมิคุ้มกันต่อโรคไอกรนก่อนที่จะถึงวัยที่สามารถรับวัคซีนได้ การฉีดวัคซีนในเด็กเล็กและหญิงตั้งครรภ์ไม่เพียงแต่ช่วยปกป้องบุคคลเหล่านั้นเท่านั้น แต่ยังช่วยสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ในชุมชน ซึ่งเป็นการป้องกันโรคไอกรนในวงกว้างอีกด้วย